تفاهم نامه موقت با ایران در برنامه ویتکاف

برای جلوگیری از فروپاشی مذاکرات، ویتکاف و عمان - که نقش میانجی را ایفا می‌کند - در حال بررسی گزینه‌های خلاقانه‌ای هستند. یکی از این گزینه‌ها، ایجاد یک مشارکت منطقه‌ای برای تولید سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای با مشارکت ایران، عربستان سعودی و دیگر قدرت‌های عربی و نیز با مقداری دخالت آمریکاست. اما محل انجام غنی‌سازی همچنان نامشخص است.

به گفته منابع آگاه، ویتکاف همچنین مخالفت‌های اولیه خود با تفاهم‌نامه‌ای موقت که اصول توافق نهایی را مشخص کند، کنار گذاشته است. اما این ممکن است برای اسرائیل یا نمایندگان تندروی کنگره در قبال ایران کافی نباشد. این رویکرد یادآور آن چیزی است که دولت اوباما در سال ۲۰۱۳انجام داد، هرچند تکمیل توافق نهایی دو سال دیگر به طول انجامید.

اسرائیلی‌ها نسبت به هرگونه توافق موقتی که ممکن است اجازه دهد تاسیسات ایران برای ماه‌ها یا سال‌ها باقی بماند، مظنون‌اند. در ابتدا، دولت ترامپ نیز به چنین توافقی مشکوک بود. ویتکاف، مذاکره‌کننده آمریکایی، به همتای ایرانی خود گفته بود که ترامپ خواهان یک توافق نهایی ظرف حدود دو ماه است. اما آن ضرب‌الاجل در آستانه پایان است و همچنان شکاف بزرگی بر سر اینکه آیا به ایران اجازه ادامه غنی‌سازی داده خواهد شد یا خیر، وجود دارد؛ موضوعی که تهران آن را حق خود به‌عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) می‌داند.

اکنون به نظر می‌رسد دولت ترامپ بیشتر مایل به نوعی اعلامیه موقت از اصول مشترک است، چون می‌تواند مانع از حمله اسرائیل شود. به گفته کارشناسان، برای جلب رضایت اسرائیل و تندروهای کنگره، هر توافق موقتی حتما باید شامل الزام ایران به خارج کردن سوخت نزدیک به درجه‌ بمب از کشور یا رقیق‌سازی آن تا سطحی بسیار پایین‌تر باشد. چنین اقدامی به ترامپ این امکان را می‌دهد که مدعی شود، حداقل به‌طور موقت، تهدید ایران برای دستیابی سریع به سلاح هسته‌ای را از میان برداشته است.