مذاکرات درکوچه بن بست؛ چالش میانجی

اکوایران: به نظر می رسد اصرار ایالات متحده بر غنی سازی صفر در ایران، تهران و واشنگتن و البته طرف عمانی به عنوان واسطه این رایزنی ها را در بن بست گرفتار کرده است.

جزئیات بسته پیشنهادی ویتکاف برای ایران

همچنین کرولاین لویت، سخنگوی کاخ‌سفید نیز در سخنانی در خصوص نامه ابلاغی آمریکا گفت: ویتکاف پیشنهاد مفصل و قابل قبول خود را به ایران درباره توافق هسته‌ای ارسال کرده و به نفع ایران است که این پیشنهاد را قبول کند.

ادعای لویت درباره «ارسال پیشنهاد قابل قبول برای ایران از سوی ویتکاف» درحالی است که طبق گزارش نیویورک‌تایمز در این پیشنهاد، آمریکا خواستار توقف همه فعالیت‌های غنی‌سازی ایران شده است. نیویورک‌تایمز در ادامه ذکر کرده که ویتکاف همچنین پیشنهاد داده یک کنسرسیوم منطقه‌ای برای تولید انرژی هسته‌ای ایجاد شود.

نشریه نیویورک تایمز در ادامه عنوان کرد که این سند به‌صورت مجموعه‌ای از نکات تنظیم شده و متن کامل یک توافق‌نامه نیست. این سند ایران را به توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم فرا می‌خواند و پیشنهاد تشکیل یک کنسرسیوم منطقه‌ای برای تولید انرژی هسته‌ای را مطرح می‌کند که ایران، عربستان سعودی، سایر کشورهای عربی و ایالات متحده را دربر می‌گیرد.

به اذعان این نشریه آمریکایی، ایران هرگز با درخواست آمریکا برای توقف غنی‌سازی اورانیوم خود موافقت نخواهد کرد و در هفته‌های اخیر نیز مقامات ایرانی درخواست‌های آمریکا برای پایان کامل غنی‌سازی هسته‌ای را رد کرده و اعلام کرده‌اند که هرگز از حق خود برای تولید سوخت هسته‌ای دست نخواهند کشید.

با این‌حال، آکسیوس گزارش داده، علاوه بر پیشنهاد کنسرسیوم، ایده دیگر این است که آمریکا حق ایران غنی‌سازی را به‌رسمیت بشناسد، درحالی‌که ایران به صورت کامل غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کند.

او در ادامه تاکید کرد که اینکه عده‌ای چون خودشان را قدرت و سلطه‌گر می‌دانند، بخواهند به مردم ایران تحمیل کنند که «شما حق نداری غنی‌سازی داشته باشی چون ما نگرانیم» چیزی نیست که در ایران کسی زیر بار آن برود؛  بله اگر موضوع، سلاح هسته‌ای باشد، از نظر خود ما هم مردود است و ایران هم پرچم‌دار نفی سلاح‌های هسته‌ای بوده و هست؛ در این موضوع با آنها شریک هستیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشور همچنین در 30 اردیبهشت پس از مراسم بزرگداشت شهدای خدمت در حسینیه امام خمینی (ره) نیز با اشاره به بیانات رهبر انقلاب  در خصوص حق غنی‌سازی ایران  بیان کرد که بحث غنی‌سازی اصلا موضوعی نیست که از نظر ما قابل مذاکره باشد.

چشم‌انداز آینده

با این تفاسیر و با نگاهی به فضای حاکم بر پنج دور مذاکرات بین ایران و آمریکا -که توسط مذاکره‌کنندگان ارشد دو کشور «سازنده» و «دشوار اما مفید» توصیف شده- فضا نشان‌دهنده تلاش برای کاهش تنش‌ها و دستیابی به توافقی جدید است. با این حال، اختلافات مواضع بر سر غنی‌سازی، همراه با سیاست فشار حداکثری آمریکا کمی مذاکرات را پیچیده کرده است. باید دید ایران با تأکید بر حق غنی‌سازی چه پاسخی به نامه آمریکا می‌دهد و چه آینده‌ای در انتظار مذاکرات است.