​ایران در آستانه رد رسمی پیشنهاد آمریکا توافقی به سبک ایران؛ تهران به آمریکا پاسخ منفی می‌دهد؟

رد رسمی پیشنهاد آمریکا از سوی ایران اعلام می شود
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

هم‌زمان با افزایش تحرکات دیپلماتیک در منطقه و احتمال صدور قطعنامه جدید در شورای حکام، تنش میان تهران و واشنگتن بر سر غنی سازی بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته است. پس از آنکه آمریکا از طریق عمان پیشنهاد مکتوبی درباره غنی سازی هسته‌ای به ایران ارائه کرد، منابع ایرانی اعلام کرده‌اند که این پیشنهاد «غیرمنصفانه، خیال‌پردازانه و یک‌طرفه» بوده و نمی‌تواند مبنایی برای توافق نهایی باشد.

روزنامه دنیای اقتصاد، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، روز یکشنبه در جلسه هیأت دولت اعلام کرد که پاسخ رسمی ایران در حال تدوین است. هم‌زمان، یک منبع مطلع در گفت‌وگو با ایسنا تأکید کرد که پیشنهاد آمریکا نه تنها متوازن نیست، بلکه «با خواسته‌های یک‌جانبه طراحی شده» و ایران قصد دارد به آن پاسخ منفی بدهد. یک دیپلمات نزدیک به تیم مذاکره‌کننده نیز به رویترز گفت که ایران این بسته را «بی‌فایده» دانسته و آن را تلاش آمریکا برای تحمیل «یک توافق بد» تلقی می‌کند.

ایده کنسرسیوم؛ جایگزینی برای غنی‌سازی داخلی؟

بر اساس گزارش رسانه‌هایی چون نیویورک‌تایمز و آکسیوس، پیشنهاد آمریکا شامل تشکیل یک کنسرسیوم منطقه‌ای برای غنی‌سازی خارج از خاک ایران است.

این نخستین پیشنهاد رسمی آمریکاست که به‌صورت مکتوب از زمان آغاز مذاکرات در آوریل ارائه شده. ایران پیش‌تر بارها تأکید کرده بود که غنی‌سازی حق مسلم آن در چارچوب معاهده ان‌پی‌تی است و نمی‌پذیرد که این فعالیت‌ها از داخل کشور منتقل شوند. سخنگوی وزارت خارجه نیز در نشست خبری تأکید کرد: «هیچ کنسرسیومی نمی‌تواند جایگزین غنی‌سازی در خاک ایران باشد.»

واکنش به تحرکات شورای حکام

در حالی‌ که ایران مشغول بررسی پاسخ به پیشنهاد آمریکاست، کشورهای تروئیکای اروپا به همراه واشنگتن در حال تدارک قطعنامه‌ای علیه ایران در نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند. ایران هشدار داده است که به هرگونه اقدام سیاسی علیه برنامه هسته‌ای خود واکنش قاطع نشان خواهد داد. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه، اعلام کرد: «آزموده را آزمودن خطاست. هر اقدام سیاسی علیه ایران، بی‌پاسخ نخواهد ماند.»

تماس مستقیم گروسی با عراقچی

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، عصر شنبه در تماس تلفنی با وزیر خارجه ایران درباره تحولات اخیر گفت‌وگو کرد. عراقچی در این تماس هشدار داد که هرگونه اقدام سیاسی در نشست شورای حکام می‌تواند پیامدهایی جدی به دنبال داشته باشد و آژانس باید استقلال خود را حفظ کند و ابزار فشار سیاسی نشود. گروسی نیز در اظهاراتی در یونان بر لزوم وجود اراده سیاسی دو طرف برای رسیدن به توافق تأکید کرد و گفت: «شفافیت، عنصر کلیدی هر توافقی است.»

 شرط ایران برای پاسخ مثبت

ایران اعلام کرده است که هر پیشنهادی باید مبتنی بر حقوق و منافع ملت ایران باشد. متن‌هایی که متضمن خواسته‌های حداکثری و بی‌تناسب باشند، محکوم به شکست‌اند. عراقچی در پیامی در شبکه ایکس نوشت که ایران در چارچوب اصول و منافع ملی خود به این پیشنهاد پاسخ خواهد داد. در این میان، ایده کنسرسیوم و توقف غنی‌سازی داخل کشور، اگرچه برای غرب جذاب است، اما برای تهران گزینه‌ای مردود به شمار می‌رود.